زمانی که در اویل مسیر رشد و تکامل بودم، این سوال برام پیش اومد که چرا انقدر تغییر سخته؟ وقتی که یک ویژگی نامناسب رو در وجودم کشف می‌کردم و تلاش می‌کردم که اون رو رفع کنم، این سوال دقیقا برام ایجاد می‌شد که چرا تغییر دادن یک ویژگی درونی انقدر باید سخت باشه؟ این مقاومت‌های درونی ناشی از چیه و اصلا چرا من یک قدم به سمت جلو حرکت می‌کنم اما در نهایت سه قدم بر می‌گردم به عقب؟!
چرا تغییر سخت است؟
اگر شما هم مثل بقیه دانشجوهای این آکادمی در مسیر رشد و تکامل باشی، من می‌دونم که قطعا این سوال برات پیش اومده. می‌دونی چیه دوست گلم؟ قطعا تغییر نیاز به همت و اراده و ثبات داره، اما گاهی واقعا تغییر برای ما به حدی سخت می‌شه که اصلا از رسیدن به نتیجه نااُمید می‌شیم. یعنی از جایی به بعد تصور می‌کنیم که اصلا فایده‌ای نداره و بهتره بی‌خیال بشیم. مثل آدمی که بارها و بارها تلاش کرده سیگار رو ترک کنه، اما چون نتونسته، در نهایت اعتیادش به سیگار رو قبول کرده و دیگه در راستای حذف این عادت تلاشی نمی‌کنه. پس من دارم راجع به این حد از سختی صحبت می‌کنم. همون سختی و مقاومتی که باورِ غیرممکن رو برای ما به ارمغان میاره.
خب همونطور که گفتم من در این رابطه بر حسب تجربیات شخصی، تحقیق و بررسی هایی رو انجام دادم و به یک مسئله خیلی مهم بر خوردم که وقتی اون رو رفع کردم. تغییرات با سرعت خیلی بیشتری در من رقم خورد. برای همین در این مقاله کوتاه از آکادمی ابراهیم شجاعی می‌خوام این آگاهی بی‌نظیر رو با تو دوست گلم هم به اشتراک بزارم.
به خودت برچسب نزن
در این رابطه، تحقیقات به صورت علمی و مستند ثابت کرده که وقتی ما مدام برچسب یک ویژگی رو به خودمون می‌زنیم، تا 40 درصد جدا کردن اون ویژگی از خودمون رو سخت‌تر می‌کنیم! یعنی چی؟ یعنی همون چیزی که من از تجربیات خودم گفتم. حکایتِ یک قدم به جلو و سه قدم به عقب! اما حالا سوالی که پیش میاد اینه که اصلا برچسب زدن یعنی چی؟ برای این که بهتر درکش کنی یک نگاه به جملات زیر بنداز:
- من تنبل هستم
- من ولخرج هستم
- من اراده ندارم
- من زودرنج هستم
- من شلخته هستم
- من اهمال‌کار هستم
- من کامل‌گرا هستم
- من همیشه بدهکار هستم
- من بی‌انگیزه هستم
- و …
این جملات برات آشنا نیستن؟ تو هم در جایگاه خودت و در شرایط خودت حتما از این دسته جملات رو بیان می‌کنی. اما می‌دونی مسئله چیه؟ مسئله اینه که یک دفعه یا دو دفعه هم نیست. درواقع ما در طول شبانه روز دائما داریم این جملات رو تکرار می‌کنیم! این یعنی همون برچسب زدن. وقتی که تو میگی “من …. هستم” یعنی داری برچسب اون ویژگی رو به خودت می‌زنی. هربار که اون جمله رو تکرار کنی، مثل اینه که یک بار اون برچسب رو به خودت می‌زنی. خب همونطور که گفتیم، تا زمانی که ما دائما برچسب اون ویژگی رو به خودمون می‌زنیم، حداقل تا 40 درصد جدا کردن اون خصلت از خودمون رو سخت‌تر می‌کنیم و به نوعی ما همش درجا می‌زنیم.
یعنی از تمام وجود تلاش می‌کنیم که اون ویژگی نامناسب رو از وجودمون حذف کنیم، اما از این طرف دائما برچسبش رو به خودمون می‌زنیم. بنا به همین دلیل انگار دقیقا روی تردمیل در حال دویدنیم و بعد هم تعجب می‌کنیم که چرا به جایی نمی‌رسیم. وقتی که به این مسئله آگاه میشی و وقتی دیگه این چرخه باطل رو از بین می‌بری، اونوقت می‌بینی که حتی کوچکترین تلاش‌هات برای تغییر هم نتایج و تغییرات مثبتی رو به ارمغان میاره.
لب کلام، از این لحظه به بعد دیگه اکیدا برچسب ویژگی های نامناسب رو به خودت نزن. اگر در حال تلاش برای حذف یک ویژگی نامناسب هستی، پس دیگه تحت هیچ شرایط نگو من ….. هستم! من تلاش می‌کنم که اراده و پشتکارم رو تقویت کنم، اما از این طرف مدام می‌گم ای بابا من که اراده ندارم و تنبلم! واقعا خنده دار نیست؟ ما با این روندِ بی‌خود چطور انتظار تغییر داریم؟ پس باید آگاهانه مانع از بیان این جملات بشی. دیگه نباید به خودت اجازه بدی که باز هم برچسب اون ویژگی منفی رو به خودت بزنی.
ما در بحث تغییر باورها هم حتی این مسئله رو داریم. یعنی یکی از مراحل تغییر باورها هم همینه که فرد تحت هیچ شرایطی دیگه نباید باور قبلی رو به زبون بیاره. اگر تو تلاش می‌کنی باوری رو تغییر بدی اما هنوزم باور قبلی رو بیان می‌کنی، پس داری درجا می‌زنی و روی تردمیل میدوی. مسئله اینجاست که ما به شدتِ اهمیتِ کلام خودمون آگاه نیستیم. هنوز متوجه نشدیم که گفتار و کلام ما چه قدرتی داره. کلام تو عصای معجزه‌گر توست رفیق جان! پس هر کلامی که بر زبانت جاری می‌شه با این عنوان که “من …. هستم”، شک نکن برچسب اون ویژگی به شخصیت تو زده می‌شه.
چرا تغییر و تحول سخت است؟ – 1 دلیل مهم | کلام آخر
ختم کلام، شاید جالب باشه برات اگر بدونی قدرت نفوذ کلام تو بر روی خودت، 17 مرتبه از قدرت کلام دیگران قویتره. یعنی اگر یک بار به خودت بگی “من نمی‌تونم”، دیگران باید 17 بار بگن “تو می‌تونی” تا اثرش خنثی بشه. و همینطور برعکس! لذا از تمام وجودت آگاه باش که چه برچسب هایی رو داری به خودت می‌زنی، من بهت قول شرف میدم اگر تو واقعا این نکته مهم رو رعایت کنی، سرعت تغییرات در شخصیت و زندگیت به طرز شگفت انگیزی سریع‌تر می‌شه. این برچسب هایی که مدام به خودت می‌زدی، دقیقا مثل یک ترمز دستی عمل می‌کردن. پس وقتی این ترمزها رو رها کنی، ناگهان به سمت جلو پرتاب میشی. به همین راحتی.
ارادتمند تو، ابراهیم شجاعی
